Mỹ giảm nhiệt thúc Trung Quốc tuân thủ phán quyết 'đường lưỡi bò'

Mỹ từng cảnh báo sẽ tập hợp một liên minh để khiến Trung Quốc phải trả giá nếu không tuân thủ phán quyết "đường lưỡi bò", tuy nhiên, chiến lược này tiến triển chậm.

• Trung Quốc chiếu video tuyên truyền về Biển Đông ở Quảng trường Thời đại Mỹ  /  5 đời tổng thống Philippines họp bàn chiến lược đàm phán với Trung Quốc

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry (trái) và người đồng nhiệm Trung Quốc Vương Nghị trong cuộc họp song phương bên lề Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN tại Lào hôm 25/7. Ảnh: Reuters

Theo Reuters, hồi đầu năm, các quan chức Mỹ nhiều lần nhấn mạnh các nước trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương và những nơi khác, bao gồm cả Liên minh châu Âu (EU) cần làm rõ rằng phán quyết của Tòa Trọng tài phải được tuân thủ.

"Chúng ta phải sẵn sàng đồng thanh lên tiếng để khẳng định rằng đây là luật pháp quốc tế, phán quyết có tính ràng buộc với tất cả các bên", Amy Searight, thời điểm đó là quan chức quốc phòng Mỹ phụ trách Nam Á và Đông Nam Á, nói hồi tháng hai.

Hồi tháng 4, Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken cảnh báo Trung Quốc có nguy cơ bị tổn hại danh tiếng nặng nề nếu họ phớt lờ phán quyết của tòa. Trưởng đoàn luật sư của Philippines trong vụ kiện còn nói rằng Bắc Kinh có nguy cơ tự biến mình thành nước "ngoài vòng pháp luật".

Tuy nhiên, hai tuần sau khi tòa ra phán quyết bác bỏ quyền lịch sử của Trung Quốc đối với tài nguyên bên trong yêu sách "đường lưỡi bò" mà Bắc Kinh đơn phương vạch ra, lời kêu gọi bày ra một mặt trận thống nhất của Mỹ dường như đạt được ít tiến triển. Chỉ có 6 nước tham gia cùng Washington nhấn mạnh rằng phán quyết phải được tuân thủ.

Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) cuối tuần vừa rồi cũng không nhắc đến phán quyết trong tuyên bố chung sau cuộc họp tại Lào. Campuchia, đồng minh thân thiết của Bắc Kinh, được cho là đã ngăn khối đưa nội dung này vào tuyên bố.

Ngày 15/7, EU, khối đang bị phân tâm bởi việc người Anh chọn rời liên minh, đã ra tuyên bố ghi nhận việc tòa ra phán quyết, nhưng tránh đề cập trực tiếp đến Bắc Kinh và cũng không khẳng định phán quyết phải được tuân thủ.

Nguy cơ giảm sức nặng

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry hôm qua bày tỏ sự hài lòng rằng ASEAN đã ra tuyên bố chung nhấn mạnh tầm quan trọng của pháp trị. Ông nhấn mạnh việc tuyên bố chung của ASEAN không đề cập đến phán quyết không làm giảm đi tầm quan trọng của quyết định từ Tòa Trọng tài.

Ông cũng khẳng định phán quyết không thể bị giảm sức nặng vì nó có tính ràng buộc về mặt pháp lý. Tuy nhiên, các nhà phân tích đánh giá rằng đó đang là rủi ro cận kề, vì Washington đã không thôi thúc hiệu quả vấn đề này với các bạn bè và đồng minh.

"Tất cả chúng ta nên lo lắng rằng vụ kiện rồi sẽ lắng xuống và phán quyết sẽ chỉ còn như một tờ giấy, vì phán quyết chỉ có thể có sức nặng nếu được cộng đồng quốc tế thúc đẩy", Greg poling, chuyên gia về Biển Đông tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) ở Washington, nhận xét.

"Và cộng đồng quốc tế chọn cách không nói bất cứ điều gì. Họ có vẻ như thể hiện 'Chúng tôi không quan tâm. Chúng tôi không muốn kiềm chế Trung Quốc bằng các tiêu chuẩn này'", ông nói thêm.

Dean Cheng, một chuyên gia về Trung Quốc tại trung tâm Quỹ Di sản có trụ sở tại Mỹ, nhận xét rằng Washington dường như miễn cưỡng thúc đẩy lập trường cứng rắn hơn với Bắc Kinh - một đối tác kinh tế quan trọng cũng như một đối thủ chiến lược, chỉ vài tháng trước khi Tổng thống Mỹ Barack Obama kết thúc nhiệm kỳ và cuộc tổng tuyển cử ở Mỹ sẽ bắt đầu vào tháng 11.

"Những gì chúng ta có là Trung Quốc đang tiến hành những hành động rất quyết liệt tại Biển Đông, cả về trên thực địa, chính trị, lẫn về mặt pháp lý và ngoại giao, còn Mỹ lại không làm gì nhiều", ông Cheng nói.

Một lý do giải thích sự tương đối thụ động của chính quyền Mỹ có thể là họ mong muốn ngăn chặn bất kỳ sự leo thang tranh chấp lớn nào sau phán quyết. Trung Quốc có thể sẽ đẩy mạnh bồi đắp cải tạo đất và lập vùng nhận dạng phòng không (ADIZ).

Trung Quốc hiện chủ yếu chỉ phản ứng bằng các lời lẽ công kích ác liệt, nhưng các nhà phân tích và các quan chức lo ngại rằng Bắc Kinh có thể có hành động táo bạo hơn, sau khi nước này chủ trì cuộc họp của các nền kinh tế lớn nhất thế giới G20 vào tháng 9.

Xem thêm: Giữa bão Biển Đông, Mỹ tiếp cận lặng lẽ với Trung Quốc

Cơ quan lôi kéo dư luận của Trung Quốc trên đất Mỹ

Phương Vũ 

Nguồn: http://vnexpress.net/tin-tuc/the-gioi/phan-tich/my-giam-nhiet-thuc-trung-quoc-tuan-thu-phan-quyet-duong-luoi-bo-3443360.html 

Ngoại trưởng Mỹ : Washington muốn tránh « đối đầu » tại Biển Đông

Thu Hằng Đăng ngày 27-07-2016 Sửa đổi ngày 27-07-2016 17:46

Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte gặp ngoại trưởng Mỹ John Kerry, Phủ Tổng Thống, Manila, ngày 27/07/2016.REUTERS/Aaron Favila

Sau buổi họp với đồng nhiệm Philippines Perfecto Yasay tại Manila ngày 27/07/2016, ngoại trưởng Mỹ John Kerry tuyên bố rằng Washington muốn tránh « đối đầu » tại Biển Đông. Những đòi hỏi chủ quyền của Trung Quốc trên hầu hết vùng biển này đã bị Tòa Trọng Tài La Haye bác bỏ ngày 12/07.

Theo hãng tin AFP, người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ cho rằng cả Bắc Kinh và Manila cần đối thoại. Ông phát biểu : « Quyết định của Tòa mang tính ràng buộc nhưng chúng tôi không tìm cách đối đầu. Chúng tôi cố gắng tìm ra một giải pháp căn cứ theo quyền của các dân tộc mà luật pháp quy định ».
Tòa Án Trọng Tài Thường Trực La Haye đã xử Philippines thắng trong vụ kiện « đường chín đoạn » tại Biển Đông và cho rằng Trung Quốc không có bất kỳ « quyền lịch sử » nào tại khu vực chiến lược này. Bắc Kinh đã gay gắt phản đối và khẳng định không tuân thủ phán quyết của tòa.
Tuy nhiên, Washington lại thấy phán quyết trên là « cơ hội » để các nước có tranh chấp lãnh thổ tại Biển Đông giải quyết những bất đồng một cách ôn hòa. Ngoại trưởng Mỹ phát biểu : « Chúng tôi hy vọng tham dự vào tiến trình thu hẹp phạm vi địa lý các cuộc tranh chấp lãnh hải, thiết lập một bộ quy tắc ứng xử tại các vùng tranh chấp và dẫn đến những giải pháp mà các bên đều chấp nhận được, thậm chí có thể là một loạt các biện pháp có thể gây lòng tin ».
Ngày 26/07, ông Kerry đã đến Manila sau khi tham dự hội nghị ngoại trưởng ASEAN diễn ra tại Lào và sẽ gặp tân tổng thống Philippines Rodrigo Duterte. Trước đó, ngoại trưởng Mỹ cho biết sẽ khuyến khích nguyên thủ Philippines đi theo con đường đối thoại và « lật sang trang mới với Trung Quốc ».
Một quan chức tháp tùng phái đoàn của ngoại trưởng Mỹ phát biểu với báo chí : Trong buổi làm việc với tổng thống Duterte, ông Kerry sẽ nhắc đến sự tăng cường hợp tác quân sự giữa hai nước, đồng thời cũng bày tỏ những quan ngại của Washington về tình hình nhân quyền tại Philippines.
Cựu thị trưởng thành phố Davao được bầu làm tổng thống Philippines nhờ chiến dịch vận động tranh cử với những lời hứa triệt hạ những kẻ buôn bán ma túy. Theo ước tính của cảnh sát, từ ngày tân tổng thống nhậm chức 30/06, hơn 200 người đã bị tử hình vì tội buôn ma túy.
Úc khẳng định tiếp tục tuần tra tại Biển Đông
Vẫn liên quan đến tình hình Biển Đông, Úc không có ý định giảm cường độ các cuộc tuần tra hàng hải và hàng không tại Biển Đông trong năm 2016. Thông tin trên được phó đô đốc David Johnston tuyên bố trước các nhà báo tại thủ đô Canberra vào ngày 26/07.
Người đứng đầu các chiến dịch phối hợp quốc phòng khẳng định, Úc đã tiến hành nhiều cuộc tuần tra tại Bắc Ấn Độ Dương và Biển Đông trong chiến dịch mang tên « Operation Gateway » và kế hoạch này không có gì thay đổi vào năm nay. Ông khẳng định : « Hải quân và không quân Úc sẽ tiếp tục thực hiện các chuyến bay và quá cảnh trong khu vực Biển Đông chiểu theo luật pháp quốc tế ».

Nguồn: http://vi.rfi.fr/chau-a/20160727-ngoai-truong-my-washington-muon-tranh-%C2%AB-doi-dau-%C2%BB-tai-bien-dong

Xem thêm: [TIN MỚI]TRUNG QUỐC "ĐÓNG CỬA" BIỂN ĐÔNG.
http://mainguyenhuynh.blogspot.com/2016/07/tin-moitrung-quoc-ong-cua-bien-ong.html