Đọc thẻ bài quân nhân sẽ biết những thông tin gì?
Trần Hữu Phúc |
(Soha.vn) - "Dog tag" là tên chính thức của những tấm thẻ bài quân nhân, dạng thẻ này được sử dụng chủ yếu cho việc định danh, xác định thông tin y tế cơ bản và số thương vong.
Tấm thẻ kim loại nhỏ bé ấy không đơn
thuần chỉ là công cụ ghi tên tuổi quân nhân mà với chính phủ nó còn thể
hiện trên đó cả một quyết sách quốc gia. Đối với thân nhân, thẻ bài còn
được xem như là hài cốt nếu người lính tử trận mà thân xác không được
mang về.
Ý thức được việc nếu không may bị thương
hoặc tử trận thì khi đó sẽ rất cần thông tin cá nhân. Những người lính
thời xưa đã ghi tên tuổi, quê quán của mình lên những tấm gỗ và luôn
mang theo người.
Theo những tài liệu nghiên cứu thì từ thế kỷ 17, Hải đội Hoàng Sa
của triều Nguyễn đã “ vắt lưng” những tấm thẻ này lênh đênh trên biển
trong những chuyến thực thi quyền chủ quyền tại quần đảo Hoàng Sa. Trong
cuộc khởi nghĩa Thái Bình Thiên Quốc (1851 - 1866) ở Trung Quốc, người
ta cũng đã ghi nhận có những tấm thẻ gỗ ghi tên tuổi quê quán, đơn vị
theo chân những nghĩa quân.
Trong cuộc nội chiến Hoa Kỳ (1861 -
1865), những người lính thường ghi thông tin cá nhân và thông tin đơn vị
mình lên các tờ tiền, ghi trong quần áo, ghi trên balo, khóa thắt
lưng…đề phòng khi gặp bất trắc. Đó là thuở sơ khai của những tấm thẻ
bài.
Nhu cầu về một tấm thẻ có độ bền vật lý
đã khiến thẻ bài kim loại ra đời. Những chất liệu bạc, chì, đồng thau đã
được sử dụng nhưng cuối cùng thép không gỉ (inox) là sự lựa chọn cuối
cùng cho tới ngày nay. Vật liệu này có khả năng chống cháy, chịu lực va
chạm và không bị mục khi chôn trong đất.
Thẻ bài trước Chiến tranh thế giới thứ 2 có nhiều hình dạng khác nhau: hình tròn, hình vuông, hình dầu dục nhưng sau đó Quân đội Mỹ
và các nước đồng minh đã thống nhất sử dụng mẫu thẻ 2,9 x 5,1 cm được
bo góc. Bộ thẻ bài hoàn chỉnh bao gồm một dây bi dài khoảng 75 cm, một
dây bi ngắn dài tầm 12 cm, 2 thẻ bài và bộ ron cao su đi kèm nhằm tránh
tiếng động leng keng phát ra khi di chuyển.
Khi Quân đội Mỹ tham gia vào cuộc chiến
tranh Việt Nam, những tấm thẻ bài đã theo chân người lính và trở thành
vật bất ly thân. Tấm thẻ đó ghi tên tuổi, số an sinh xã hội, binh chủng
phục vụ, nhóm máu, cỡ mặt nạ phòng độc, tôn giáo. Lính thường đeo 1 thẻ
trên cổ và thẻ còn lại đeo dưới giày hoặc ở cổ tay.
Nếu người lính không may tử thương ngoài
mặt trận mà không thể đem xác về thì đồng đội sẽ lấy 1 thẻ đem về còn
thẻ kia nhét vào miệng nhằm tạo thuận lợi cho việc nhận diện hài cốt sau
này. Với thân nhân của người mất thì việc nhận tấm thẻ bài có ý nghĩa
như việc nhận hài cốt người thân.
Với chính phủ Mỹ, tấm thẻ bài còn thể
hiện cả những quyết sách quốc gia, việc tham gia sâu vào chiến tranh
Việt Nam thông qua việc tăng quân được thể hiện qua các con số ghi trên
những tấm thẻ bài.
Sau chiến tranh những tấm thẻ bài không
còn hiện diện nhiều, chúng phát lộ khi người dân làm vườn hay được đào
lên bởi những người rà phế liệu. Thỉnh thoảng ta hay bắt gặp nó trong
những cửa hàng bán đồ lưu niệm cho khách du lịch, trong bộ sưu tập của
những người sưu tầm kỷ vật chiến tranh hay đơn giản là được dùng làm móc
chìa khóa.
Những "Tường Đá Đen” ghi tên lính Mỹ tử
trận tại chiến trường Việt Nam và những trang web tra cứu thông tin từ
những tấm thẻ bài có tác dụng góp phần làm vơi nỗi đau của những người
Mỹ có thân nhân tử trận tại Việt Nam.
Ảnh trên là tấm thẻ bài của
hạ sĩ Vestal Steve, Tiểu đoàn 2 - Trung đoàn 503 - Lữ đoàn dù 173 đã tử
nạn tại Bình Định. Thông tin được tra cứu trên web VirtualWall.org cho
biết anh ta chết do tai nạn vấp mìn hoặc chất nổ.
Thẻ bài lính Việt Nam Cộng Hòa thì thông
tin đơn giản hơn, gồm có: Họ tên, năm nhập ngũ, số quân, loại máu, đôi
khi gặp một số thẻ ghi cả quê quán.
Với những
người sưu tầm kỷ vật chiến tranh thì thẻ bài là thứ hay gặp nhất. Thẻ
bài phổ biến ở Việt Nam là thẻ bài lính Mỹ, lính Việt Nam Cộng Hòa
và của quân đội đồng minh như Hàn Quốc, Thái Lan, Úc… Họ sưu tầm theo
binh chủng, tôn giáo và hơn nữa thì chơi những thẻ độc, thẻ hiếm như thẻ
phản chiến, thẻ Chiêu hồi (Hồi chánh viên).
Giá cả thẻ bài thì tùy thể loại, tình
trạng và tùy người bán. Nó dao động từ vài chục nghìn đến vài trăm
nghìn, thẻ càng độc và hiếm thì giá càng cao.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét